Afgan Göçmenlerde Kitlesel Dönüş Başladı
On yıllardır savaş, kriz ve ekonomik sorunlar nedeniyle başka ülkelere göç eden Afganlar, son dönemde geri dönmeye başladı. Nisan-Mayıs aylarında 286 binden fazla kişi Afganistan’a dönmüş. Pakistan ve İran’daki sıkı göçmen politikaları bunun arkasında.
Veriler Ne Diyor?
Afganistan Mülteciler ve Geri Dönüş Bakanlığı’na göre bu dönemde dönenlerin 155 bini Pakistantan, 111 bini İrandan, sadece 3 bini Türkiyeden gelmiş. UNHCR ise geri dönüşlerin çoğunun “olumsuz koşullarda” gerçekleştiğini ve en az 96 bin kişinin zorla sınır dışı edildiğini söylüyor.
Türkiye’de Geri Dönüş Daha Yavaş
Galatasaray Üniversitesi’nden Doç. Dr. Didem Danış, Türkiye’de Afgan göçmenlerin durumunun Pakistan ve İran’dan farklı olduğunu belirtiyor. Türkiye, düzensiz göçmenlere yönelik sert önlemler aldı. Bu yüzden kitlesel değil, zamana yayılan bir azalma var.
Pakistan ve İran Neden Sıkılaştı?
Ekonomik sıkıntılar ve güvenlik endişeleri, Pakistan ile İran’ın göçmenlere yönelik politikalarını sertleştirmesine yol açtı. Pakistan’ın 2023’te uygulamaya koyduğu “Yasadışı Yabancıların Geri Gönderilmesi Planı” ve İran’ın belge zorunluluğu, geri dönüşü hızlandırdı.
Birleşmiş Milletlerden Uyarı
UNHCR, bu kitlesel geri dönüşlerin "daha derin bir insani krize yol açabileceği" uyarısını yaptı. Afgan kadın ve çocukların haklarının korunması gerektiği özellikle vurgulandı.
