Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü Mayıs ayı Olağan Genel Kurul Toplantısı birinci birleşimi, Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer başkanlığında yapıldı. 2021 Mali Yılı Faaliyet Raporu görüşülürken oturumu Meclis 1’inci Başkanvekili Mehmet Çelik yönetti. Toplantıda görüşülen MESKİ Genel Müdürlüğü 2021 mali yılı faaliyet raporu ile 2021 yılı denetçiler raporu oy birliğiyle kabul edilirken, diğer 7 madde ise ilgili komisyonlara sevk edildi. Mersin’in takımlarından Tarsus İdman Yurdu’nu da başarısından dolayı tebrik eden Başkan Vahap Seçer, “Tarsus İdman Yurdu, dün oynadığı karşılaşmadan seri penaltıları sonucunda galibiyetle ayrıldı ve adını yarı finale yazdırdı. Tarsus İdman Yurdu’na yarı finalde başarılar diliyorum. Bugün de İçel İdman Yurdu kendi sahamızda Ordu Spor ile karşılaşacak. Tarsus için yaşadığımız sevinci İçel İdman Yurdu’nun da yaşatmasını diliyor, takımlarımıza başarılar diliyorum” diye konuştu. Atıksu arıtma tesisleri ile ilgili koku şikayeti olduğu yönündeki konuyu da değerlendiren Seçer, “Bizim şu anda merkezde önemli bir sorunumuz yok. Karaduvar’da belli bir süre sonra kapasite artırımına gitme gerekliliğini biliyoruz. Bunun çalışmalarını şimdiden yapıyoruz. Mezitli yeni bir atıksu arıtma tesisi ve hibe kredisi ile yapılmış. Bizim dönemimizde teslim aldığımız bir tesis. Orada koku sorunu vardı, büyük bir oranda giderildi. Şu anda da bize çok rahatsız edici şikayetler gelmiyor. Biz orada gerekli önlemleri aldık, almaya da devam ederiz. Bu doğaldır, bugün bir sorunu çözersiniz yarın devam eder. Örneğin Karaduvar konusu, biz gelene kadar bir fiske bile vurulmamış oraya. Biz gelir gelmez bu sorunla yüzleştik ve hemen tedbirini aldık. Büyük bir oranda sorunu önledik. Karaduvar’dan, Mezitli’den daha önce gelen yoğun şikayetler şu anda gelmiyor ama zaman zaman bazı teknik arızalar, iklimsel dönemlerde rüzgâr esintisi vesaire bu şikayetleri biz de alıyoruz” şeklinde konuştu. Antalya sınırından Mersin merkeze kadar olan tatil beldelerindeki atıksu arıtma tesisleri ile ilgili de değerlendirmede bulunan Seçer, “Biliyorsunuz Anamur’da derin deşarj. O bölgede Bozyazı’da zaten mevcut çalışan, zaman zaman sorun çıkaran bir atıksu tesisimiz var. Neden? Çünkü yapılan kanalizasyon sistemi teknik olarak sıkıntılı. Yeraltı suyunu alıyor. Bu da arıtma tesislerinde istenmeyen bir durum. Bununla da biz yüzleşmiş durumdayız. Zaman zaman oralara müdahalemiz oluyor. Oradan geçelim Aydıncık’a, Başkan da söyledi. Orada bir atıksu arıtma tesisine ihtiyaç var. Derin deşarj mı olsun atıksu arıtma tesisi mi olsun? Çevreci bir anlayışla ki ben de aynı kaygıları taşıyorum, ‘bir atıksu arıtma tesisi yapalım. Doğru olan budur’ dedi. Biz de bunun üzerine zaten çalışıyoruz. Şu anda kurum görüşlerinden, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nden 11 Mayıs 2022 tarihinde olumsuz görüş gelmiş. Bu konuyu bir takip edelim beraberce. Diğer kurumlarla yazışmalar yapılmış” dedi. MESKİ’nin ihalelerinin iptal olduğu ve akamete uğradığı yönündeki iddialara da yanıt veren Seçer, Haziran ayında pek çok paket arıtma tesisini içine alan bir ihaleye çıkacaklarını belirtti. Seçer, “Sadece bizimle alakalı bir durum değil. Pandemi dönemi ve yasalardan aldıkları güçle bazı iptaller oluyor. Proje bir başka yüklenici firmaya verilebiliyor. Ondan kaynaklı bu konuda çalışıyoruz. Bizim daha önce çıktığımız, sizin birçok bölge ile ilgili Yenice’den Yeşilovacık’a kadar Gülnar Sipahili paket arıtma, Çeşmeli paket arıtma, Yenice, Yeşilovacık, Gözne-Ayvagediği, biz şimdi geçici olarak paket arıtma ihalesi yaptık, kalıcı arıtma tesisi zaman alacağı için. Çünkü bir yandan kanalizasyon işi devam ediyor, yüklenici firma da teminatını yaptı, bıraktı işi. Şimdi bir başkasına ihale ediyoruz, bundan zaman yitiriyoruz. Bizimle alakalı bir durum değil. Bakın iki gündür haberlerde var. Milli Eğitim Bakanlığı bütün okul ihalelerini iptal etti. Çünkü maliyetler çok artıyor, müteahhitler ‘buna uygun teklif veremeyiz’ diyor ve ihaleye girmiyor. Bizde farklı bir durum yok” ifadelerini kullandı. “Silifke atıksu tesisi ile ilgili projemiz bitti” Turizm hinterlantında çok önemli yeri olduğunu düşündüğü Silifke’de çok eski olmayan ama demode bir atıksu arıtma tesisinin olduğunu vurgulayan Seçer, "Ne yazık ki yapıldığı dönemde dahi yanlış, geri bir teknolojiyle o tesis yapılmış. Şimdi bizim kucağımızda bulduğumuz önemli sorunlar var. Arıtma var, kanalizasyon daha önce ihale edilmiş. Müteahhit yanlış yapmış, doğru yapmış, İller Bankası’yla problem yaşıyor, mahkemelik… Şimdi biz de burada şaşırıyoruz ne yapacağımızı. Bizim kurumumuza aşırı yük gelmeye başlıyor. Bir yandan sen bunun parasını ödüyorsun kurum olarak, İller Bankası seni borçlandırmış ama sistem çalışmıyor; Aydıncık içmesuyu şebekesinde olduğu gibi. Bir işi sıfırdan yapmak çok rahat ama sorunlu bir işin üzerine geldiğiniz zaman inanın ömrünüz gidiyor. O problemi çözmek için çok büyük zorluk çekiyorsunuz, biz de şu anda bunları yaşıyoruz. Silifke atıksu tesisi ile ilgili projemiz bitti. Ufak tefek dokunuşlarla onun yanına yeni bir tesis yapacağız” diye konuştu. Silifke Atakent tesisinde bazı revizyonlar yapıldığını söyleyen Seçer, “Atakent-Atayurt-Arkum. Bizim mevcut Atakent Tesisimizde bazı revizyonlar yapıldı. Sorunsuz çalışıyor ancak oraya bir ortak projemiz var. Proje tamamlandı. İzin, istimlak ve tahsis işlerimiz devam ediyor. Projemiz orada da tamam. Sorun tespitinde hiçbir meselemiz yok, sorunu tespit ediyoruz, ne yapılması gerektiğini de bildiğimiz için yürüyoruz, çalışmalar da var. Bir taraftan projeler hazırlanıyor, yasal prosedür tamamlanıyor ama işlemler biraz ağır yürüyor. Her şey para. Toprağın altına gömüyorsunuz, çok büyük yatırımlar bunlar” ifadelerini kullandı. Güneş Enerjisi Sistemleri (GES) konusuyla ilgili de açıklamalarda bulunan Seçer, şöyle devam etti: “Biliyorsunuz bu çalışmaları yapsın diye bu dönemde AR-GE birimini oluşturduk. Şu anda AR-GE Daire Başkanlığımızın yürüttüğü çalışmalar sonucunda Tarsus DY2, Mersin D2, Mersin DY2A Deposunda biz 3 megawattlık GES’leri tamamladık. Bunların bir tanesi, Tarsus’taki depo. Güneş enerjisinden faydalanıyor. Diğerlerinin de üçte ikilik kısmı güneş enerjisinden faydalanıyor. Ancak bizim 15 megawattlık yeni GES tesisleri projemiz var, ihalesine de çıkıldı. Keşke daha önce yetiştirebilseydik. Biz bunları tabiri caizse çok bedavaya yaptık, keşke dedik o zaman. Bu uygun fiyatları şimdi yakalayamıyoruz. 8 nokta, toplam 3 megawatt ve atıksu çamurundan elde ettiğimiz elektrik enerjisi toplam MESKİ’nin elektrik tüketiminin yüzde 5,5’ine denk geliyor. 15 megawattlık yeni GES tesislerimiz Berdan içme suyu arıtma tesisi, Tarsus atıksu arıtma tesisinde, Karaduvar atıksu arıtma tesis D1 su deposu, D3, D4, D5, D6 su depolarında, 8 bölgede biz 15 megawattlık yapacağız. Yaklaşık hesabını da yaptırdım. Hedefimiz bunlar bittikten sonra toplamda 20 milyon kilowatt/saat ve elektrik tüketimimizin yüzde 20’sine denk gelecek. Bunu da kısa süre içerisinde yapacağız, bitireceğiz, bu konuda kararlıyız.” “4 merkez ilçe ve Tarsus’ta kaçak-kayıp oranı yüzde 46. Bu bana inandırıcı gelmiyor” Bir Meclis üyesinden gelen kaçak-kayıp konusundaki soruya da yanıt veren Seçer, “4 merkez ilçe ve Tarsus’ta kaçak-kayıp oranı yüzde 46. Kırsala gittikçe bu artıyor. Bu bana inandırıcı gelmiyor, daha yüksek. Belediye Başkanı olarak bunu söyleyebilirim. Bütün kamu idareleri, okullar, belediyeler dahi biz her tarafı geziyoruz ve birçoğunun belediyesinde kaçak su kullanıldığını biliyoruz ve tespitli. Bakın şimdi burada bir polemik oluşturmak adına söylemedim bunu. Okullar kamu kurumları, belediyeler de bir kamu kurumu. 2022 yılında, sadece bu yıl 678 adet ticari kaçak tutanağı tuttuk. Adam apartman yapmış, su bedeli ödememiş. Müteahhit karun gibi para kazanıyor, zengin. Biz bunları tespit ettik. Şimdi ben ‘ya bu kurum yönetilmiyormuş’ dediğim zaman haklıyım. İstediğiniz kadar üzerime gelin, ben dobra dobra konuşuyorum, yönetilmemiş. Biz neler gördük. 840 bin abone var, 400-450 bin abone aktif. Dosyaların nerede olduğu belli değil. Tutanakların nerede olduğu belli değil. Biz ezbere konuşmuyoruz” dedi. Kayıp-kaçaktan sonra ‘misafir ağırlama’ meselesine değinen Seçer, “Bakın 1 milyon 900 bin nüfusumuz var. Yük bu insanların üzerinde, kaynak bunlar için geliyor. Yasal sorumluluk bu insanlar için var ama biz o kaynakları 2 milyon 300 bin insana harcıyoruz. Bunun da farkındayız herhalde. Şimdi böyle de bir durum var. Onun için sizden çekiyor sistem çöküyor, sistem kaldırmıyor. İçmesuyu yetersiz kalıyor. Bunları artırmak durumundasınız. İşte Büyükeceli bölgesinde yaşananları görüyorsunuz. Bir yapılaşma var. Nükleer santral tesisleşmesi var. Muazzam bir nüfus akışı var bölgeye. Daha önceden herhangi bir hazırlık yapılmadan bunlar başlayınca şimdi ayıkla pirincin taşını. Aman bir an önce imar planları yapılsın! Aman kanalizasyon yapılsın! Aman içmesuyu yarın yetersiz kalacak! E bunların peşine düşüyorsunuz” şeklinde konuştu. MESKİ’nin bütçe rakamlarını tek tek anlatan Seçer, yatırımların toplam bütçeye oranını tablo üzerinden değerlendirdi. Seçer, “2021 yılında 1 milyon 89 milyon bütçe yapmışız ve gerçekleştirmişiz. Bakın 1 milyon 23 binini gerçekleştirmiş. Yüzde 100’e yakın. 2019’da yönetime geldik. Bir önceki yıl bütçe yapılmış. Yatırım programı belli. Toplam yatırımların bütçeye oranı yüzde 27. Yani her 100 lira bütçenin 27 TL’si yatırım. 2020 yılında yüzde 30’a çıkmış. 2021 yılında yüzde 40’a çıkmış. Bu yıl yüzde 51 hedeflemişiz. Gelecek yıl, 2023 yılında yüzde 53 hedefliyoruz ve görev süremizin 5 yılı olan 2024’te de yüzde 56 hedefliyoruz. Gördüğünüz gibi grafikte de yukarıya doğru bir seyir halinde” diye konuştu. “5 yılda toplam yatırım tutarımız 4 milyar 635 milyon lira” Yatırımlara aktardıkları paylardan bahseden Seçer, “Tamamlanan yatırımlarımızın miktarı 960 milyon lira. Devam eden yatırımlarımız 961 milyon lira. Devam eden yatırımlarımızın bu yılki ödeneği 770 milyon lira. Planlanan yatırımlarımızın tutarı 2024 Nisan ayı seçimine kadar 2 milyar 713 milyon lira. Buna ayırdığımız bu yılın ödeneği 367 milyon lira. 5 yılda toplam yatırım tutarımız 4 milyar 635 milyon lira. Burada bir şeye dikkatinizi çekmem gerekiyor. Biz göreve geldiğimizde demiştim ki ‘Biz bu dönem sonuna kadar 2,5 milyar lira yatırım yapacağız’. Revize ederek de gittik. Aynı yatırım programı, stratejik plan maliyet farklarından geldiğimiz şu anki durum. Bir miktarını da gerçekleştirdik o yatırımın içerisinden. 960 milyon eski maliyetti. Yeni devam eden 961 milyon liralık işlerin de bir kısmı eski maliyette. Ama 4 milyar 635 milyon gibi bir rakama evriliyor. Şu anda yatırım ödeneğimiz de 770 milyon ile 367 milyon olmak üzere toplam 1 milyar 137 milyon lira” şeklinde konuştu.