Halk arasında mangal kömürü olarak da bilinen ve genelde meşe ağacından elde edilen odun kömürü üretimi Türkiye’de son yıllarda oldukça arttı. Üretimde yaşanan bu artışın faydası sadece iç piyasa ile sınırlı kalmadı. Üretimde yaşanan artış ile birlikte odun kömürünün ihracat rakamları da kısa süre içerisinde oldukça yükseldi. Elde etmesi zor ve ekonomik değeri yüksek olan odun kömürü ihracatı henüz emekleme aşamasında olsa da özellikle son beş yılda kat ettiği mesafe göze alındığında ilerleyen dönemde çok daha yüksek bir ticari potansiyele ulaşacağı gözlemlenmekte. ÜRETİMİ OLDUKÇA ZAHMETLİ Kömür deyince Türkiye’de akla ilk olarak Zonguldak gelse de odun kömürü üretimi Türkiye’nin birçok farklı noktasında yapılıyor. Üretim için ilk aşamada Orman İşletme Müdürlüğü’nün belirlediği orman vasfını kaybetmiş ağaçlar kesiliyor. Ayrıca şunu da bilmek gerekir ki odun kömürü üretimi için en kaliteli ağaç türü meşe ve portakal ağacıdır. Eski portakal bahçelerinden dolayı Adana yöresi şu an odun kömürü üretiminde büyük potansiyel taşıyor. Kesilen ağaçlar bir araya toplanıp güneşte kurutuluyor. Kurutulan ağaçlar daha sonra hava girmeyecek şekilde özenle yakılarak odun kömürü haline getiriliyor. Elde edilen ürün maliyet açısından diğer kömürlerden kat be kat pahalı olduğu için henüz evlerde kullanılması mümkün değil. Ortalama üreticiden çıkış maliyeti 3,5-4 lira olan odun kömürünün kilosu dönemsel olarak değişmekle birlikte piyasada 5-6 lira civarında satılmaktadır. Hobi amaçlı mangal ve otel, restoran gibi işletmelerin mutfaklarında çokça kullanılmakla birlikte kurşun kalem üretimi dahil birçok alanda da yine odun kömüründen yararlanılmaktadır. İHRACAT 5 YILDA İNANILMAZ ARTTI Her ne kadar iç piyasada odun kömürü için oldukça fazla talep olsa da Türkiye ürettiği bu ürünü aynı zamanda dışarıya da ihraç ediyor. TÜİK rakamlarına göre son beş yılda odun kömürü ihracatı neredeyse 10 katına ulaştı. 2016 yılının Ocak-Ekim dönemini kapsayan ilk on aylık zaman diliminden Türkiye 619.730 dolarlık odun kömürü ihracatı gerçekleştirirken 2020 yılının aynı döneminde elde edilen ihracat geliri 5.792.466 dolara ulaştı. Her yıl katlanarak artan odun kömürü ihracat gelirlerinin 2023 yılında 20 milyon dolara ulaşması bekleniyor. Sektörün hızla büyümesi ve iç piyasa kadar dış talebin de günden güne artması bu alanda yatırım yapacak kişiler için de birçok avantajı beraberinde getiriyor. İSRAİL EN BÜYÜK ALICI KONUMUNDA Türkiye’de üretilen odun kömürleri Brezilya’dan İsviçre’ye kadar pek çok ülkeye ihraç ediliyor. Yapılan bu ihracatta ise en büyük alıcı konumundaki ülkelerden birisi de İsrail. 2020 yılının ilk on aylık döneminde Türkiye 1.118.125 dolarlık odun kömürü ihracatı ile en çok ihracatı bu ülkeye gerçekleştirdi. İsrail’in ardından en çok odun kömürü ihraç edilen ülke ise Türkiye’nin güney komşusu Irak oldu. Irak 2020 yılının ilk on ayında Türkiye’den 504.398 dolarlık odun kömürü ithal etti. Listenin üçüncü sırasında ise 503.719 dolarlık ihracat ile yine bir Ortadoğu ülkesi olan Ürdün yer aldı. TÜİK istatistiklerinde dikkat çeken noktalardan birisi de İsrail’in sadece 2020 yılında değil 2017 yılından beri odun kömürü alımında açık ara farkla birinci olması durumu. İsrail 2019 yılında 1.012.691 dolar, 2018 yılında 750.578 dolar, 2017 yılında ise 771.082 dolarlık odun kömürünü Türkiye’den ithal etmiş. Tüm bu talep ve ticari potansiyele rağmen odun kömürü üreticileri bu alanın oldukça bakir bir alan olduğunu ve herkesin basit bir şekilde bu sektöre giremeyeceğini düşünüyor. Yatırım için öncesinde ciddi bir araştırma yapılması gereken odun kömürü piyasası önümüzdeki 10 yılda üreticisi için oldukça kazançlı olmaya devam edeceği sinyallerini veriyor.