Çocuğun Zekası Kimden Geliyor: Anne mi Baba mı, Yoksa Gizemli Karışım mı?
Zeka hakkında her gün yeni bir şey öğreniyoruz ama bazı bulgular gerçekten kafaları karıştırıyor. Genler, çevre ve aile ilişkileri bir araya gelince çocukların potansiyeli nasıl şekilleniyor?
X Kromozomu ve Gizemli Zeka
Bilim insanları, zeka genlerinin büyük kısmının X kromozomunda bulunduğunu söylüyor. Kadınların iki X kromozomu olduğu için çocuklarına aktarma olasılıkları erkeklerden daha fazla. Glasgow’da yapılan bir araştırmada, babadan gelen bazı genlerin devre dışı kaldığı tespit edilmiş. Yani bazen baba da sessiz kalabiliyor.
Fare Deneylerinde Şaşırtan Bulgular
Laboratuvarda yapılan deneylerde fazla anne geni taşıyan farelerin beyni büyük, vücutları küçük çıkmış. Baba genleri baskın olanlarda tam tersi olmuş. Anneden gelen genler düşünme, dil ve planlama işlerinde aktif, babadan gelenler ise agresyon, cinsellik ve beslenme gibi içgüdülerde yoğunlaşmış.
İnsan Üzerinde Uzun Süreli Çalışma
1994’ten beri 12 bin 686 gençle yapılan araştırmalar, çocukların zekasını en çok etkileyen faktörün annenin IQ’su olduğunu ortaya koymuş. Eğitim seviyesi, sosyo-ekonomi veya ırk fark etmiyor, annenin etkisi her zaman belirgin.
Çevre ve Duygusal Bağın Gücü
Zeka sadece genetik değil. Washington Üniversitesi’nden bir çalışmaya göre, anneleriyle sıcak ve destekleyici ilişki yaşayan çocukların hipokampüsleri %10 daha büyük oluyor. Basit bir sohbet, birlikte geçirilen zaman bile fark yaratabiliyor.
Babaların Gizli Katkısı
Babaların rolü de kritik. Duygusal destekleri ve rol modelleri, çocukların potansiyelini ortaya çıkarmada etkili. Anneler ve babalar bir araya gelince, zeka yavaş yavaş şekilleniyor, bazen beklenmedik sürprizlerle.
Kısaca, zekanın genetik temeli anneden geliyor ama babaların katkısı ve çevresel faktörler olmadan tam anlamıyla açığa çıkmıyor.
