BORİS VOLFMAN CEVİZ İHRACATINDA REKORA DOĞRU GİDİYORUZahı, çerez tabaklarının vazgeçilmezi, sağlıklı atıştırmalık denince akla ilk gelen ürün olan ceviz aynı zamanda Türkiye için önemli bir ihraç kalemi olma özelliği taşıyor. Özellikle son yıllarda Türkiye’de ceviz yetiştiriciliğine artan ilginin de etkisiyle ceviz ihracatı rakamları yüksek oranda artmaya başladı. Her ne kadar Türkiye bugün dünyanın büyük ceviz ihracatçıları arasına giremese de istikrarlı yükseliş önümüzdeki 5 yılda büyük değişimlerin olacağını gösteriyor. Ayrıca yurtiçi ve yurtdışı talebin sürekli yükselişte olması ceviz yetiştiriciliğini de cazip hale getiriyor.
BİR YILDA İHRACAT ARTIŞI %50’Yİ BULDU
2019 yılının Ocak-Eylül dönemini kapsayan ilk dokuz aylık dönemde Türkiye 19.003.546 dolarlık ceviz ihracatı gerçekleştirdi. 2020 yılında ise ceviz ihracatındaki artış bir önceki yıla göre %50 seviyelerini yakaladı. 2020 yılında yaşanan koranavirüs pandemisi ve dünyayı sarsan siyasi olayların dünya ticaretini durma noktasına getirmesi de ceviz ihracatını olumsuz etkilemedi. 2020 yılının ilk dokuz aylık döneminde Türkiye 27.674.420 dolarlık ceviz ihracatı gerçekleştirerek bir önceki yıla göre büyük bir sıçrama kaydetti. Pandemi döneminde yalnız ceviz değil pek çok gıda ürününde Türkiye ihracat rekorları kırdı. Bu durumun asıl sebebi olarak birçok sektörde üretim yavaşlamış hatta durma noktasına gelmişken gıda sektöründe çarkların dönmesi ve talebin günden güne artması olarak gösteriliyor.
EN BÜYÜK TALEP ARAP ÜLKELERİNDEN
Türk cevizine en büyük talep Arap ülkelerinden geliyor. Gerek coğrafi konumun yakın olması gerekse Türk ürünlerinin Arap coğrafyasında çok talep görmesi sebebiyle en büyük alıcı konumunda Arap ülkeleri yer alıyor. 2019 yılının ilk dokuz aylık döneminde Türkiye en çok ceviz ihracatını 6.326.696 dolar ile Suudi Arabistan’a gerçekleştirdi. Suudi Arabistan’ın ardından ikinci sırada ise 2.037.165 dolarlık ceviz ihracatı Mısır’a gerçekleştirildi. 2019 yılının ilk dokuz ayında en çok ceviz ihraç edilen üçüncü ülke ise 1.702.202 dolarlık tutar ile Asya ülkesi Hindistan oldu. 2020 yılının ilk dokuz aylık döneminde de ceviz ihracatında ilk üç değişmedi fakat sıralamalarda değişim yaşandı. Türkiye 2020 yılının Ocak-Eylül döneminde 4.605.411 dolarlık ceviz ihracatı ile en çok cevizi Mısır’a ihraç etti. Geçen yıla göre ceviz alımını iki katından fazla arttıran Hindistan ise 3.846.753 dolarlık ihracat ile ikinci sırada yer aldı. Çeşitli siyasi ve ekonomik sorunların yaşandığı Suudi Arabistan ise bu yılın ilk dokuz aylık döneminde Türkiye’den 3.716.317 dolarlık ceviz alarak üçüncü sıraya yerleşti.
CEVİZ YETİŞTİRİCİLİĞİNE TALEP GİDEREK ARTIYOR
Özellikle son on yılda pek çok kişinin ceviz bahçeleri kurarak ceviz yetiştiriciliğine başlaması insanların bu sektöre olan yoğun ilgisinin en somut göstergesi halini aldı. İnce kabuğu ve kolay yetiştirilmesi sayesinde en çok tercih edilen ceviz ise ABD menşeili cevizler olmakta. Yetiştirilmesi ve bakımı konusunda pek çok kaynak bulunması, kazanç oranlarının yüksek olması gibi sebepler özellikle şehirden köye göç eden ve tarım ile uğraşmak isteyen kişilerin iştahını kabartmakta olsa da uzmanlar ceviz yetiştiriciliğinin sanıldığı kadar kolay olmadığını ve bir uzmandan bilgi almadan bu işe girilmemesi gerektiğini belirtmekteler.
TÜRKİYE HALA OLMASI GEREKTİĞİ NOKTADA DEĞİL
Ceviz ihracatçılarına göre, her ne kadar Türkiye günden güne ihracatını arttırmaya devam ediyorsa da hala üretimine kıyasla dünyada hak ettiği noktaya gelebilmiş değil. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre 2018 yılında dünyada en çok ceviz alanına sahip ülke Çin Halk Cumhuriyetidir. Çin’den sonra ikinci sırada ABD, üçüncü sırada İran ve hemen ardından ise Türkiye gelmektedir. Yine bakanlığın verilerine göre Türkiye ceviz üretiminde de tıpkı ceviz alanlarında olduğunu gibi dördüncü sırada yer almaktadır. Fakat üretim ve alan konusunda iyi konumda olan Türkiye dünya ceviz ihracatında ilk beş sırada yer almamaktadır. Türkiye iç talebin fazlalığı sebebiyle ceviz ihracatında gerekli konuma hala yükselememiş durumda. Bu durum özellikle ceviz yetiştiriciliğine başlayacak kişiler için oldukça önemli bir fırsat olarak görülmektedir.
