Doksanlı yıllarda Konya’da dershanede çalışırken aynı sitede oturduğumuz Betül Aköz kızımız, lise öğrencisiydi. Ben de Gençlik Dershanesinde matematik öğretmeni olarak çalıştığımda lise son sınıfta okuyor ve dershanede de benim öğrencimdi. Benim Konya’dan ayrılmamın uzun yıllar sonrası internet ortamında beni bulan sevgili kızımız Betül’ün, matematik öğretmeni olduğunu öğrendim. Betül, beni internet ortamında buldu, zaman zaman bayramlarda veya özel günlerde hep mesajlaştık.
Betül’ün, Whatsapp’tan bana gönderdiği bir mesaj ilgimi çekti ve sosyal medyaya baktığımda birçok yerde olduğunu, bu konuda bir hayli geriden takip ettiğimi anladım ve sizlerle de paylaşmak istedim.
Yani öğretmen kızımızın, “Hocam biraz da tebessüm için gönderiyorum” dediği ve gönderdiği metinin; sosyal medyada dolaşan bir metin olduğunu gördüm. Bu metin, bir durum anlatarak bu durumu yaşayan filozof ve günümüz siyasetçilerine yorumlatmışlar. Fikir bana ait değil ama “biraz tebessüm yapmanız için” yazıyorum.
Konu şu; bir tavuk, bir yolda karşıya geçer. Bu durum karşısında, “Tavuk karşıya niçin geçer?” sorusu eskiden yaşamış filozoflara ve günümüz siyasetçi ve bazı önemli kişilere sorulduğunda, kişilerin olaylara bakışı, yorumlama anlayışı ve mantık yürütme tarzına ilişkin cevaplar verdiği varsayımına göre kişilerin söyledikleriymiş gibi sözler hazırlanmıştır. Aslında bu soru bir Amerikan bilmecesidir. Örneğin, bir Çinli bir ağacın başına çıkarsa ne olur? Cevap, ağacın başında bir Çinli olur. Pekiyi ağaca iki Çinli çıkarsa ne olur? Soruyu sorduğunuz kişi, ağacın başında iki Çinli olur der. Soruyu soranın, hayır yerden iki Çinli eksik olur demesi gibi.
Descartes’tan Einstein’a kadar olan bölüm örnek oluşturması için genellikle sabittir. Sonrası ülkelere, kişilere, zamana göre değişir. Siz de benzer şeyler üretebilirsiniz.
RENE DESCARDES: Yolun öbür tarafına geçmek için.
EFLATUN: İyiliği için. Gerçek, öbür taraftadır.
ARITOTELES: Karşıdan karşıya geçmek tavuğun doğasıdır.
KARL MARKX: Tarihsel olarak kaçınılmazdı.
HIPOKRATES: Pankreasının aşırı salgısı yüzünden.
SİGMUN FREUD: Tavuğun karşıdan karşıya geçmesiyle ilgilenmeniz, sizde güçlü bir cinsel güvensizlik duygusunu ele vermektedir.
MARTIN LUTHER KING JR: Tüm tavukların nedenini açıklamak zorunda kalmadan özgürce karşıdan karşıya geçtikleri bir dünya düşlüyorum.
RICHARD M. NIXSON: Tavuk karşıdan karşıya geçmedi. Tekrar ediyorum, tavuk asla yolun karşısına geçmedi.
SIGMUND GELILEI: Oysa tavuk karşıdan karşıya geçiyor.
CHARLES DE GAULLE: Tavuk belki yolun karşısına geçti, ama oto yolun karşısına henüz geçmedi.
ALBERT EINSTEIN: Tavuğun yolun karşısına geçmesi ya da yolun tavuğun ayakları altında yer değiştirmesi, tümüyle sizin gösterdiğiniz referansa bağlıdır.
BILL CLINTON: Anayasa üzerine yemin ederim ki bu tavukla aramda hiçbir şey geçmemiştir.
GEORGE W. BUSH: Tavuğun bu yolda BM kararlarına rağmen cezalandırılmadan karşıdan karşıya geçmesi, demokrasiye, özgürlüğe ve adalete kafa tutmaktır. Bu durum, yolu bizim çoktan bombalamış olmamız gerektiğini göstermektedir.
NİHAT DOĞAN: Benim ülkemin tavuğunun yürüyüşü bile farklı.
TANSU ÇİLLER: Bu memleket için karşıdan karşıya geçen tavuk da bizimdir, üstünden geçen traktör de bizimdir.
BÜLENT ARINÇ: Tavuğun karşıdan karşıya geçmesi çok manidardır.
R. TAYİP ERDOĞAN: Hey piliç, van minüt, van minüt! Siz gıdaklamayı iyi bilirsiniz! Biz karşıdan karşıya geçmesini sizden öğrenecek değiliz. Şunu açık seçik ifade edeyim ki... Bir zamanlar karşıya insan geçemiyordu. Şimdi yapılan duble yollardan tavuklar bile geçiyor.
F. GÜLEN: Allah o tavuğun kümesine ateşler salsın.
ABDULLAH GÜL: Hayır, bana öyle bir bilgi verilmedi ama karşıdan karşıya geçtiyse hükümet gereğini yapar.
MELİH GÖKÇEK: Biz yol yapmasaydık, tavuk nah karşıya geçerdi.
CÜBBELİ AHMET HOCA: Bırak tavuğu yavv, sen sırattan karşıya geçebilecek misin, hadi o tavuk… Ne diyor Buhari?..
NİHAT HATİPOĞLU: Arabalar tüm hızıyla geliyordu, tavuk karşıya geçmeye çalışıyordu, kornalar susmuyordu, tavuk ne ayaklarının titremesine mani olabiliyor, ne de gideceği yönü tayin edebiliyordu, yeter diyordu tavuk, yeterrrr!
MUSTAFA SARIGÜL: O tavuğun düğün şahidi benim . Annesinin cenazesine de katıldım.
KEMAL KILIÇDAROĞLU: Bana güvenin tavuk karşıya geçmemiştir benim adım kemal ...
MUAMMER İNCE: O tavuğun yerine karşıya ben geçeceğim.
DEVLET BAHÇEL: Bir tavuk ortadaaa ki yoldan 1 defa geçmiştir. Ne zaman geçmiştir 2014’te. Belki de tavuk karşıya püskevit yemek için geçmiştir.
S. DEMİRTAŞ: Tavuk karşıya geçip kaldırıma çıkarsa biz de dağa çıkarız.
İLBER ORTAYLI: Karşıya geçen tavuk cahil. Bir defa bu tavuğun eğitimi nedir? Kaç dil biliyor?
SEDA SAYAN: Günaf kıızzzz... Karşıya geçmiş.
YILDIZ TİLBE: Karşıya geçmiş biliyyooo musuuun?
GEZİCİ: Tavuk karşıya ekmek almak için geçmiştir diren tavuk.
ZEKERİYA BEYAZ: Tavuğun karşıya geçmesi orucu bozmaz.
KEMAL SUNAL: Şimdi bu tavuk karşıya neden geçti, niçin geçti, nasıl geçti, bunu izaha gerek yok yürüdü karşıya geçti, ama geçmemişte olabilir, görünen yolun karşısı uzakta değildir, karşıya geçti de sonradan geçmedi mi dedik, bunlar bir takım uydurma laflardır.
SÜLEYMAN DEMİREL: Tavuk karşıya geçti de biz mi geçme dedik. Geçmişse geçmiş, geçmemişse geçmemiştir. Tavukların karşıdan karşıya geçmesiyle yollar aşınmaz. Bana “tavuklar yolun diğer tarafına geçiyor” dedirtemezsiniz.
DENİZ BAYKAL: Ben de o tavukların avukatıyım.
BÜLENT ECEVİT: Sayın tavuklar geçiyor allı yeşilli.
RECEP AKDAĞ: Domuz gribi aşısı olmak için geçiyor; örnek alalım.
DOMUZ GRİBİ: Tahtını ben ele geçirdim, sürgüne gidiyor.
TÜRK ERKEĞİ: Tavuk(piliç) sarışın mı, esmer mi?
REHA MUHTAR: Sayın tavuk, acı var mı acı?
MEHMET ALİ BRAND: Aman karşıya geçince kimselere randevu vermesin de canlı yayına alalım.
YILMAZ ÖZDİL: Tavuğun bidon kafalı oluşundandır.
BEKİR COŞKUN: Geçerken göbeğini de kaşır o.
TARAF GAZETESİ: AKP ve Gülen’i bitirmek için geçiyor.
Bu soruya türetilen cevapları ise, iki ineğiniz varsa, esprisinde olduğu gibi, cevabı kimin ağzından veriyorsa, o karakterin belirgin bir özelliğinin karikatürize edilmesi yoluyla oluşturulur.
İnek esprisi de şöyle başlayıp devam ediyor:
SOSYALİZM: İki ineğiniz varsa, birini komşuya vermeniz gerekir.
FAŞİZM: İki ineğiniz varsa, devlet ikisini de alır size süt satar.
NAZİZM: İki ineğiniz varsa, devlet ikisini de alır toplama kampına gönderir.
“ İki evin olsa birini bana verir miydin? Evet verirdim.
İki araban olsa birini bana verir miydin? Tabi ki verirdim.
İki ineğin olsa birini bana verir miydin? Hayır vermezdim.
Neden? İki ineğim var da ondan.”
Bu soru birçok ülkede karşılığı bulunan bir bilmece. Esprisi ise, "tavuklar neden karşıya geçer" sorusuna çoğu insanın komik olması beklenen bir cevabı düşünmesidir. Ama aslında cevabı "karşıya geçmek için" veya "karşıda işi olduğu için" şeklindedir.
Bu güne uygun olarak, soruya son cevabımız da şöyle olsun:
1 KASIM’DA SEÇİME KATILAN PARTİLER: Tavuk, yolun karşısında, oy verecek sandık görmüştür ondan karşıya geçiyor.
“Tebessüm için” yazdım. Bol tebessümler.
Hoş kalın. Ekim 2015 Antalya. İsmet Kadıoğlu.
